Waar maken we ons druk om?

Het klimaat verandert en dat weet de consument inmiddels wel. Maar hoe erg is dat eigenlijk? 

"Een grote vraag van veel mensen blijft: waar maken we ons eigenlijk druk om?
Die opwarming is maar een paar graden, minder dan het temperatuurverschil tussen dag en nacht of zomer en winter."
Maarten van Aalst
Hoofddirecteur en Chief Science Officer KNMI ¹

Waar ik me druk over maak is de in mijn ogen bizarre onwetendheid van de consument. Hij heeft een groot gebrek aan klimaat-kennis, maar ziet dat niet. Geen wonder dat de consument geen motivatie heeft om iets voor het milieu te doen. En ook geen steun zal geven aan een regering die het klimaat op de plek zet die het verdient: nummer 1.

Die onwetendheid zie ik ook in mijn omgeving. Zelfs de meeste milieukundigen die ik ken zien niet in dat klimaat een buitencategorie probleem is. Ze denken dat het een milieuprobleem is, vergelijkbaar met bodemvervuiling of plastic in de oceaan. 

Slechts een paar vrienden hebben zich in het klimaatprobleem verdiept en zien de urgentie. Ze maken zich grote zorgen. Een enkeling vertaalt dat naar het persoonlijke leven: een klimaatvriendelijke leefwijze. En probeert, net als ik, andere mensen ervan te overuigen om het klimaat de aandacht te geven die dit reusachtige probleem verdient.

Deze ‘grafiek’ heb ik gemaakt om het verband te laten zien tussen klimaat-kennis en de zorgen om klimaatopwarming en de gevolgen daarvan. Mijn vertrekpunt was de enorme kloof tussen de onwetendheid van de consument en de grote zorgen die een klimaatwetenschapper heeft. Het lijkt wel of beiden in een andere werkelijkheid verkeren. Maar de sleutel is ‘climate literacy’. Kennis van het klimaat, klimaatverandering, opwarming en de gevolgen daarvan. Extreem weer, overstromingen, hittegolven, droogte, stijging van de zeespiegel. En ook steeds hogere verzekeringspremies² , minder kans op huizenbouw op ‘onveilige’ plekken³ en mogelijke waardedaling⁴.
Vergelijk het met een ernstige ziekte, waarvan de patiënt niet weet dat hij die heeft. De specialist zal na onderzoek vaststellen dat de toestand ernstig is. Maar als de patiënt dat niet wil horen kan hij verder leven alsof er niets aan de hand is. En we weten dat deze strategie niets oplevert, behalve een doorwoekerende ziekte.

Het is daarom hoog tijd dat de consument klimaat-geletterd wordt.

1. De staat van ons klimaat 2024 - KNMI
https://cdn.knmi.nl/system/data_center_publications/files/000/072/295/original/KNMI-publicatie_25-01.pdf
2. Insured Losses From Natural Disasters Hit $140B as Climate Change ‘Shows Its Claws’
https://www.insurancejournal.com/news/international/2025/01/09/807524.htm
3. Ballast Nedam: geldschieters bouwprojecten aarzelen door klimaatrisico's
https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2554931-ballast-nedam-geldschieters-bouwprojecten-aarzelen-door-klimaatrisico-s
4. Huiseigenaar weet weinig over klimaatrisico's, pleidooi voor klimaatlabel
https://nos.nl/artikel/2509746-huiseigenaar-weet-weinig-over-klimaatrisico-s-pleidooi-voor-klimaatlabel